کپسول آتش نشانی یکی از مهم‌ترین لوازم آتش نشانی است که وجود آن در همه ساختمان‌های مسکونی و غیر مسکونی، جهت خاموش کردن آتش در مواقع خطر الزامی است. کپسول از اجزای مختلفی تشکیل شده است که همه با هماهنگی یکدیگر در تخلیه ماده خاموش کننده نقش داشته و در نهایت به اطفای حریق کمک می‌کنند. انواع مختلفی کپسول اتش نشانی با خاموش کننده‌های گوناگون تولید می‌شوند و با پیشرفت فناوری، کپسول‌هایی با ویژگی‌های جدید جهت مقابله هرچه بهتر با آتش سوزی وارد بازار شده است.
📥 دانلود پی دی اف 📥
قطعات و اجزای یک کپسول آتش نشانی
اگر شما نیز در ساختمان خود کپسول آتش نشانی دارید اما با قطعات اصلی و اجزای آن آشنایی ندارید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا به معرفی تک تک این اجزا بپردازیم.
بدنه:
بدنه کپسول آتش نشانی به شکل استوانه بوده و از جنس مواد مقاومی از جمله فولاد و آلومینیوم ساخته می‌شود. بدنه کپسول آتش باید با دوام باشد و در برابر حرارت، رطوبت و ضربه فیزیکی مقاومت بالایی داشته باشد. بدنه کپسول حاوی ماده خاموش کننده و پیشران است که موجب خارج شدن مواد به صورت اسپری به سمت بیرون می‌شود.
دسته نگهدارنده:
یکی دیگر از اجزای خارجی کپسول آتش نشانی، دسته نگهدارنده است که به منظور حمل راحت‌تر کپسول طراحی شده است.
اهرم:
اهرم یکی از اصلی‌ترین قطعات و اجزای یک کپسول آتش نشانی است که جهت خارج شدن مواد موجود در کپسول استفاده می‌شود. بین اهرم و دسته کپسول، پین وجود دارد که شبیه به یک سوزن است و مانع از تخلیه مواد خاموش کننده از کپسول شده و فقط با فشار دادن اهرم این امکان فراهم می‌شود.
شیر خروج:
یکی از مهم‌ترین اجزای کپسول آتش نشانی است که تنظیم مقدار خروج مواد خاموش کننده آتش را برعهده دارد.
نازل و شیلنگ:
نازل کپسول یکی دیگر از قطعات و اجزای یک کپسول است که مواد خاموش کننده را از داخل محفظه کپسول به بیرون هدایت می‌کند. در کپسول‌هایی با وزن بیشتر از ۳ کیلوگرم، به جای نازل از شیلنگ جهت هدایت جریان مواد استفاده می‌شود.
مانومتر:
مانومتر یا درجه کپسول ، فشار گاز موجود در کپسول را نشان می‌دهد. با توجه به مانومتر می‌توان از سلامت کپسول و زمان مناسب جهت اقدام به شارژ کپسول آگاه شد. با توجه به مانومتر کپسول، اگر مانومتر روی قسمت سبز رنگ باشد، نشان دهنده این است که کپسول از نظر گاز شارژ بوده و آماده استفاده است. اگر درجه کپسول آتش نشانی بالاتر از قسمت سبز رنگ باشد که همان قسمت over charge می‌باشد، به این معنا است که فشار کپسول بیش از اندازه است.
عامل خاموش کننده:
عامل خاموش کننده آتش در کپسول‌های آتش نشانی یکسان نبوده و برای هر نوع آتش سوزی، باید از عامل خاموش کننده متناسب با آن استفاده کرد. انواع عوامل خاموش کننده شامل:
- کف: خاموش کننده آب و کف با از بین بردن گرما از سه ضلع مثلث حریق، باعث خاموش شدن آتش می‌شود. در واقع کف به سرعت روی آتش را پوشانده و از برخواستن گازهای قابل اشتعال و رسیدن اکسیژن به حریق جلوگیری می‌کند و به این ترتیب موجب خاموشی آتش می‌شود.
- آب: آب یکی از مهم‌ترین موادی است که به خاموش کردن آتش سوزی ناشی از مواد چوبی و کاغذ کمک می‌کند. البته در مواردی که آتش سوزی ناشی از الکتریسیته باشد، به هیچ عنوان نباید از آب استفاده کرد.
- خاموش کننده پودری: انواع مختلفی پودر به عنوان خاموش کننده پودری در کپسول آتش نشانی استفاده می‌شود. برخی از این پودرها شامل بی كربنات سدیم، بی كربنات پتاسیم یا مونو آمونیوم فسفات می‌باشد. بی كربنات پتاسیم که یکی از مهم‌ترین عوامل خاموش کننده است، وقتی به دمای 70 درجه سانتی گراد برسد، شروع به تجزیه شدن كرده و گاز دی اكسید كربن آزاد می‌کند. این دی اكسید كربن روی آتش را پوشانده و مانع رسیدن اکسیژن می‌شود و به این ترتیب موجب خاموشی آتش می‌شود.
- خاموش کننده حاوی گاز کربن دی اکسید: یکی از پرکاربردترین خاموش کننده‌های استفاده شده در داخل کپسول آتش نشانی است. کربن دی اکسید به صورت فشرده شده و مایع در داخل کپسول وجود دارد و با فشار دادن اهرم تخلیه، به صورت گاز در می‌آید. به دلیل سنگین بودن گاز کربن دی اکسید نسبت به اکسیژن، این گاز جایگزین اکسیژن در اطراف آتش شده و با حذف اکسیژن، آتش خاموش می‌شود.
اشپیل کپسول آتش نشانی:
اشپیل یا ضامن از ایجاد فشار ناخواسته بر روی دستگیره کپسول جلوگیری می‌کند. جهت استفاده از کپسول، قبل از فشار دادن اهرم، باید ضامن آن را آزاد کنید. در صورتی که این ضامن از محل خود خارج شود، با ایجاد فشار بر روی دستگیره، موجب غیر فعال شدن سیلندر کپسول آتش نشانی می‌شود.
میلاب:
میلاب یکی دیگر از قطعات و اجزای یک کپسول است که انتقال مواد از داخل مخزن کپسول به سمت شیر و تخلیه مواد از طریق شیلنگ و یا بوقی را به عهده دارد. جنس این میلاب از پلاستیک بوده و به مرور دچار پوسیدگی شده و از بین می‌رود و تخلیه کپسول به درستی انجام نخواهد شد. به همین منظور، میلاب در حین بازرسی باید به دقت مورد توجه قرار بگیرد و به طور منظم تعویض شود.
واشر گلویی:
واشر گلویی یکی از قطعات مهم کپسول اتش نشانی است که از نشتی کپسول جلوگیری می‌کند. به دلیل جنس این واشرها که اغلب پلاستیکی می‌باشد، به مرور دچار ترکیدگی و پوسیدگی می‌شود و امکان نشتی کپسول و تخلیه آن وجود دارد. بنابراین این واشر باید به صورت دوره‌ای مورد بازدید قرار گرفته و در صورت نیاز تعویض شود.
پیشران:
پیشران یکی دیگر از اجزای کپسول آتش نشانی است که نوعی گاز است و موجب بیرون رانده شدن عامل خاموش کننده از کپسول می‌شود. در کپسول‌های آتش نشانی تحت فشار ذخیره شده، پیشرانه در همان محفظه اصلی که عامل خاموش کننده حریق در آن قرار دارد، ذخیره می‌شود. اما در کپسول هایی که با کارتریج کار می‌کنند، پیشرانه در یک کارتریج جداگانه قرار گرفته است. در کپسول‌های کارتریجی به هنگام فعال شدن، کارتریج سوراخ شده و پیشرانه را در معرض ماده خاموش کننده قرار می‌دهد تا این ماده را به بیرون براند.
